Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ ոչ

վանկեր՝ ոչ 

Ստուգաբանություն

խմբագրել

Կազմված է բնիկ հնդեվրոպական ո- և չ տարրերից, որոնցից երկրորդը գալիս է վերջնահար *-k՛- մասնիկից (հմմտ. ո-ք, ին-չ, այլև հին հնդկերեն ça, ավեստերեն ča , հունարեն έξ, լատիներեն -ex), իսկ առաջինի հարցը լիովին պարզ չէ։ Ճիշտ է, այն կարծես համընկնում է ո- (<*kuo-) դերանվանական հիմքի հետ, բայց այդ դեպքում պարզ չէ, թե որն է ժխտական տարրը (*kuo-kue- պիտի նշանակեր «ով որ», «ով է», որի անցումը ոչ-ի դժվար է բացատրել)։

Վերաբերական

խմբագրել
  1. գործածվում է իբրև ժխտման պատասխանական բառ՝ չէ նշանակությամբ ◆ -Գալի՞ս ես։ -Ոչ:

Մասնիկ

խմբագրել
  1. գործածվում է ժխտական բացասական մասնիկի նշանակությամբ՝ ան- բացասական իմաստով ◆ Ոչ հեռու։ Ոչ գովելի։ Ոչ հարկադրական։
Հոմանիշներ
խմբագրել
  1. չէ
Արտահայտություններ
խմբագրել
  1. ոչ այլ կերպ - ուրիշ ոչ մի կերպ
  2. ոչ այլ ոք, քան թե - ուրիշ ոչ ոք, եթե ոչ
  3. ոչ այն է… ոչ (էլ) այն է - դժվար է բնութագրել՝ որոշել՝ իմանալ
  4. ոչ արասցե - աստված չանի
  5. ոչ երբեք - ոչ մի դեպքում, բոլորովին, ամենևին
  6. ոչ միայն… այլև - միայն այս (կամ այսպես) չէ, այլ նաև, դրա հետ նաև
  7. ոչ իսկ - նույնիսկ չը, ոչ նույնիսկ
  8. ոչ ապաքեն - չէ՞ որ
  9. ոչ է… ոչ է - տե՛ս ոչ այն է… ոչ այն է
  10. ոչ բարով - զղջման՝ ափսոսանքի՝ հեգնանքի արտահայտություն
  11. ոչ ես, ոչ դու կամ էլ ոչ ես, ոչ դու - վերջ մեր բարեկամության՝ հարաբերություններին
  12. ոչ մի
    1. ոչինչ, ոչ ոք
    2. որևէ, թեկուզ մեկ՝ մի
  13. ոչ ոք - ոչ մեկը, ոչ մի մարդ
  14. ոչ ու փուչ - տե՛ս ոչուփուչ
  15. ոչ արև տեսած, ոչ անձրև թակած - անլսելի, անտեսանելի
  16. ոչ շառին խառնվող, ոչ խերին - անտարբեր

Աղբյուրներ

խմբագրել