պետական
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [pɛtɑˈkɑn]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ պէտական
վանկեր՝ պե•տա•կան
Ստուգաբանություն
խմբագրելԱծական
- պետության հատուկ՝ վերաբերող, պետության ◆ Պետական շահեր՝ կառուցվածք՝ մարմին։ ◆ Պետական շահերն այդպես էին պահանջում։ (Մուրացան)
- պետական՝ վարչական ու պաշտոնական գործառնությունների հետ կապված՝ այդ գործառնություններին հատուկ ◆ Պետական ղեկավարման սիստեմ՝ ոճ։
- պետությանը պատկանող և նրա կողմից պահվող՝ պահպանվող՝ միջոցներով ապահովվող ◆ Պետական համալսարան։ Երգի-պարի պետական անսամբլ։ Պետական թատրոն։
- պետության՝ կառավարության օրենսդրական մարմինների կողմից սահմանված՝ հաստատված ◆ Պետական օրենք՝ կարգ։
- պետության շահերի հաշվառման վրա հիմնված, պետության պահանջներին համապատասխանող ◆ Պետական մոտեցում գործին՝ պարտավորությունների կատարման։
- պետական հիմնարկներում աշխատող, պետական-վարչական մարմինների հետ կապված ◆ Պետական ծառայություն՝ պաշտոնյա։ ◆ Գորիս քաղաքի միջուկը, այսպես ասած պարունակությունը կազմում էին վաճառականները և պետական պաշտոնյաները։ (Ակսել Բակունց)
- պետության կողմից տրվող՝ տրամադրվող՝ մատակարարվող ◆ Պետական թոշակ՝ վարկ՝ ֆինանսավորում։
- պետության համար կարևոր՝ առաջնակարգ՝ ծանրակշիռ ◆ Պետական խնդիր՝ գործ։
- պետական-վարչական մեծ դիրք՝ պաշտոն՝ ազդեցություն ունեցող, պետության ղեկավարների կազմին պատկանող ◆ Պետական գործիչ։
- պետության վարչական մարմինների կողմից իրագործվող՝ ի կատար ածվող ◆ Պետական պատասխանավտություն՝ հետապնդում։
- պետության դեմ ուղղված ◆ Պետական դավաճանություն՝ դավադրություն։
- պետության սեփականությունը կազմող ◆ Եվ այդ շենքում են գտնվում փոս-հեռագիրը և պետական գանձարանը։ Եղիշե Չարենց
- (պաշտանվ․) պետությանը հատուկ, վերաբերող
Հոմանիշներ
խմբագրել- կառավարական, տերունակական
- համապետական
- ազգային, համազգային
- ժողովրդական
- հայրենական
Արտահայտություններ
խմբագրել- պետական ապահովագրություն - ապահովագրության պայմաններով նախատեսված դեպքերում (տարերային աղետ, դժբախտ պատահար և այլն) պատճառված վնասների՝ կորուստների համար հիմնարկություններին՝ կազմակերպություններին՝ քաղաքացիներին փոխհատուցելու միջոցառումների համակարգը
- պետական առևտուր - առևտրի ձևերից մեկը, որ արտահայտվում է ինչպես մեծածախ, այնպես էլ մանրածախ ապրանքների առևտուրը պետական մարմինների միջոցով իրականացնելով
- պետական բյուջե - պետական մարմինների գործունեությանն ապահովելու և պետության գործառույթներն իրականացնելու համար անհրաժեշտ դրամական միջոցների գոյացման ու ծախսման ձև
- պետական գաղտնիք - պետական կարևորություն ունեցող այն տեղեկություններից յուրաքանչյուրը, որոնք հրապարակման ենթակա չեն
- Պետական դումա - Ռուսաստանի Դաշնության ընտրական ներկայացուցչական մարմին, որին պատկանում են օրենսդրական գործառույթները
- պետական ժողով - մի շարք երկրների պառլամենտի անվանումը
- պետական իրավունք (իրավ․) - իրավաբանական այն նորմաների ամբողջությունը, որոնք իշխող դասակարգերի շահերին համապատասխան, ամրապնդում են երկրի հասարակական ու պետական կառուցվածքը, պետական մարմինների կազմակերպման ու գործունեության սկզբունքները և քաղաքացիների իրավական դրությունը պետության մեջ
- պետական սեփականություն - պետությանը պատկանող բոլոր կարգի հարստությունների, ունեցվածքների և միջոցների ամբողջությունը
- պետական փոխառություն - պետության կողմից փոխառության պարտատոմսերի թողարկումն ու վաճառումը բնակչությանը, որպես պետության կողմից բնակչության միջոցները ամբողջ հասարակության կարիքների համար որոշ ժամանակով շրջանառության մեջ ներգրավելու ձևերից մեկը
- պետական քննություններ - բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների ավարտական քննությունները
- պետական գործիչ - պետության կառուցման լայն շրջանակներ ընդգրկող գործունեություն ունեցող պաշտոնական անձ՝ գործիչ
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։