Կաղապար:Օրվա բառ/հունվարի 8, 2016 թ.
տիրուհի գո
Հայերեն
Գոյական
- իշխող՝ տիրող կին, իշխանուհի, թագուհի ◆ Ու լի դառնությամբ հարցնում է նա Դալուկ մարմարիոն, Թըմկա տիրուհուն. -Պատասխան տու՛ր ինձ, մատնիչ սևաչյա, Մի՞թե Թաթուլը քաջ չէր ու սիրուն: Հովհաննես Թումանյան
- մեկի՝ մի բանի վրա մեծ ազդեցություն ունեցող կին, մեկի հիացմունքի՝ պաշտամունքի առարկա հանդիսացող կին ◆ Երազներիս մշտական տիրուհին ես պաշտելի: Հովհաննես Հովհաննիսյան
- որևէ բանի սեփականատեր կին ◆ Այդպես էր այդ պանդոկը, և նրա նշանավոր տիրուհին, որի ներքնահարկը Մայր ճեմարանի անհրաժեշտ մասն էր: (Ակսել Բակունց)
- տան ավագ կինը, տանտիկին, տանտիրոջ կինը ◆ Հայոց ընտանիքներում դեռ պահպանվել էր վաղեմի սովորությունը, որ տան տիրուհին քորում էր իր սկեսուրի, սկեսրայրի և մինչև անգամ հարգելի հյուրերի մեջքը: (Րաֆֆի)
- կին, ամուսին ◆ Մեծ պարոնը և նրա տիրուհին Թամարին պատահած դժբախտության առաջին օրը, միանգամայն զբաղված լինելով իրենց հիվանդով, բոլորովին մոռացել էին նրա ազատչին: (Րաֆֆի)
- տերտերակին, երեցկին ◆ Ու սարսափած՝ ապուշ կտրած՝ դողաց ձայնը տերտերի՝- «Մեղա՜ աստծու, ա՛յ տիրուհի, էդ ո՞րտեղ ես, դուրս արի»: (Ավետիք Իսահակյան)
- տան իշխանավոր կինը ծառաների համեմատությամբ, ծառաներ՝ ստրուկներ ունեցող կին
- (նորբ․) որևէ բանի տիրություն անող կին, կոլտնտեսուհի՝ բանվորուհի և այլն, որը պատասխանատու է մի բանի սարքինության՝ խնամքի՝ մշակության համար
- տե՛ս տիրուհնի ◆ Դա մեր վանական աբեղաների հնարած մի գործիք է, որ կոչվում է «տիրուհի», հենց այդ անվան մեջ է նրա նշանակությունը, որովհետև կատարում է նույն ծառայությունը, ինչ որ տան տիրուհին կատարում է ընտանիքի մեջ: (Րաֆֆի)
Հոմանիշներ
- թագուհի, իշխանուհի, տիրակալուհի, դշխուհի, դշխո