երկար

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [jɛɾˈkɑɾ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

Արտասանություն

վանկեր՝ եր•կար 

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *duā-ro-` *deu- (*duā-, *dū-) «հեռանալ, հեռու, երկար ժամանակ» արմատից․ հմմտ․ հին հնդկերեն dū-ra «հեռավոր, հեռու», հունարեն δηρον` «երկար, երկար ժամանակ», այլև հայերեն երկայն, տևել։

Ածական

1. մեծ երկարություն ունեցող, երկար գիծ, տարածություն
2. միջին, սովորական չափից ավելի երկարություն ունեցող, երկար ջրջազգեստ, ճիտք, թևք
3. երկարությամբ հարկ եղածից ավելի, անհրաժեշտ չափից ավելի երկարություն ունեցող, ◆ Վերարկուն իր համար երկար էր։
4. ոչ կարճ, մինչև թաթերը, թաթերի մոտ իջնող կամ մինչև ծնկները, ազդրերը բարձրացող, հասնող ◆ երկար տաբատ հագնելը մեր բոլորի երազն էր այն օրերուն։ (Գեղամ Սևան), ◆ երկար չուլքի
5. տևական, մեծ ժամանակ ընգրկող, տևող, երկարատև, ◆ երկար զրույց
6. երկարաձիգ, ծավալուն, ընդարձակ ◆ երկար ճառ, ելույթ, հոդված
7. հեռու, հեռավոր, հեռու տարածվող ◆ երկար ճանապարհ
8. արտասանությամբ տևական, տևականորեն արտասանվող ◆ երկար ձայնավոր (լեզվբ․)
9. (լեզվբ․) ամանակի տեսակ, որի նշանն է [՜]. արդի երկարացման (բացականչական) նշանը
10. առոգանության նշան. հայերենում ալիքաձև գծիկ (՜)

Բացատրություն

1. (տնտգ․) բորսայական առևտրի մասնակից, որը կանխատեսում է գների բարձրացում

Հոմանիշներ

1. երկայն, անհամառոտ (մեծ երկարություն ունեցող)
2. տե´ս երկարատև
3. տե´ս ընդարձակ
4. տե՛ս ամանակ

Արտահայտություններ

1. երկար ալիք - 150 մետրից ավելի երկարություն ունեցող ռադիոալիք (ֆիզ.)
2. երկար-բարակ
3. երկար էշ - պատանեկան խաղ, որի ժամանակ մի քանի խաղացողներ իրար հետևից կռանում են, իսկ մյուսները հեռվից ոստյուն գործելով ցատկում են նրանց վրա
4. երկար ընել - երկարացնել Կաղապար:արհմտհ
5. երկար կապել - երկարացնել, ձգձգել (խոսքը)
6. երկար պատմություն - տևական ու շատ գլխացավանք պատճառող գործ, զբաղմունք
7. երկար տարիներ - շատ տարիներ (դարեր), մեծ ժամանակամիջոց
8. երկար ու ձիգ - տևական երկարաձիգ
9. երկար ու մեկ - տե´ս երկարումեկ
10. երկար ու մին -տե´ս երկարումեկ
11. երկար լեզու
12. երկար կյանք
13. երկար-բարակ խոսել
14. երկար ապրել
15. երկար պատվիրել

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ long գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ длинный (ru) ‎(dlinnyj), имеющий большую длину (ru) ‎(imejuščij bolʹšuju dlinu), долгий (ru) ‎(dolgij) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Հ.Զ. Պետրոսյան, Ս.Ա. Գալստյան, Թ.Ա. Ղարագյուլյան, Լեզվաբանական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիա», 1975 — 328 էջ։
• Կիրակոսյան Գրիգոր, Ղուշչյան Համազ, Տիգրանյան Իշխան, Տնտեսագիտական բացատրական բառարան (Ամարաս), Երևան, 1999 — 464 էջ։