թախտ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [tʰɑχt]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ թախտ
Ստուգաբանություն
խմբագրել< тахта < պարսկ.
Գոյական
- (նորբ․) փայտե հասարակ մահճակալ ◆ Հիբանի ցածլիկ և տախտակներից սարքած թախտը մկրտումը քանդել էր։ (Ակսել Բակունց) ◆ Կարինեն… նստեց թախտի ծայրին։ (Վիգեն Խեչումյան)
- առանց թիկունքի և թևճակների գահավորակ կամ բազմոց՝ մի քանի մարդկանց միաժամանակ նստելու համար ◆ Թագավորի թախտ ես իձի։ Եղիշե Չարենց
- տան մեջ սարքած տախտակաշեն քանտեղ (շին.)
- թագավորական գահ (ժղ․)
- հարսանքատան այն զարդարված անկյունը, որտեղ թագավորն ու թագուհին պետք է կանգնեին հարսանիքի ժամանակ ◆ Հաղթողին փեսի թախտի մոտ բերին։ Հովհաննես Թումանյան ◆ Հարսանիքի տան դահլիճի մի անկյունում հատակից բավականին բարձր կապած է թախտը, որի վրա նստած է լինում թագավորը (փեսան)։ (Րաֆֆի)
- թագավորական իշխանություն (փխբ․) ◆ Գոռում էինք միաբերան, թե ապրում եք դուք բախտավոր ու օրհնում եք թախտն ու իրան։ Հովհաննես Թումանյան ◆ Հիմի գնում ես, որ խշտիկով քշեմ բուրժուային թախտից: Եղիշե Չարենց
- (հրտմ․) հորատման վերնակում որոշակի բարձրությունների վրա տեղադրված տախտակամածեր, որոնք ծառայում են որպես աշխատանքային տեղեր իջեցման-բարձրացման աշխատանքների ժամանակ, ինչպես նաև դրանց վրա ներքին աստիճաններ տեղադրելու համար
Հոմանիշներ
խմբագրել- թախտ
- բազմոց, գահավորակ, գահույք
- տե՛ս գահ
- տե՛ս թագավորություն
Արտահայտություններ
խմբագրել- թախտից գցել, գլորել, զրկել, իջեցնել, վեր բերել - գահընկեց անել ◆ Թագավորին թախտից գցել են, - կարճ ասում է քեռիս և նստում։ (Մամուլ)
- թախտից ընկնել, գլորվել, իջնել, վեր գալ - գահընկեց լինել ◆ Իր թախտից զրկվի, ով կռիվ անի։ Հովհաննես Թումանյան
- թախտից նոր ելած - տե՛ս նորապսակ ◆ Կանչեցե՛ք, ասավ, իմ զորքը բոլոր… հազար-հազար մարդ նոր թախտից ելած։ Հովհաննես Թումանյան
- թագավորի թախտ
- թախտից իջեցնել, գցել - ◆ Զինվորները… միացան և միացած ուժերով բռնակալ Նիկոլային թախտից իջեցրին։
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Ռ․Զ․ Հակոբյան, Հորատման տերմինների ռուսերեն-անգլերեն-հայերեն բացատրական բառարան, Երևան, «Ճարտարագետ», 2011 — 220 էջ։
- Ալինա Մուրադյան, Նորածանոթ բառերի բացատրական բառարան (Իմաստասեր Անանիա Շիրակացի համալսարան), Երևան, 2006 — 60 էջ։