Հայերեն
Դասական ուղղագրութեամբ՝ խոցել
վանկեր՝ խո•ցել
Արմատ՝ խոց, վերջածանց՝ -ել:
Բայ
- զենքով կամ ծակող գործիքով խոց՝ վերք հասցնել, ծակել, վիրավորել ◆ Նիզակով խոցեց կուրծքը։ ◆ Դավադիր նետերը խոցում էին: Դերենիկ Դեմիրճյան
- առհասարակ՝ վիրավորել ◆ Գնդակը խոցել է սիրտը։
- (փխբ․) խփել, հարվածել, դիպցնել ◆ Հրաձիգը շատ հեռվից խոցեց թիրախը։
- (փխբ․) թշնամուն վնասել, հակառակորդին պարտության մատնել ◆ Շատերը հարձակումներ գործեցին զեկուցողի վրա, բայց խոցել չկարողացան։
- (փխբ․) ծանր ցավ՝ վիշտ պատճառել, հոգեկան տառապանք պատճառել ◆ Եվ սերդ սիրտս կարեվեր խոցեց: (Ավետիք Իսահակյան)
- (փխբ․) կծու խոսքով՝ արհամարհական վերաբերմունքով և այլնով վիրավորանք հասցնել ◆ Հեգնությունը խոցեց Մարզպետունու սիրտը (Մուրացան) ◆ Իսկ Արզումանն առիթ չէր փախցնում խոցելու նրան։ (Ակսել Բակունց)
- (փխբ․) սուր՝ խորաթափանց ու շեշտակի հայացքով նայել ◆ (Լազգին) վառվող աչքերով սկսեց տնտղել ու խոցել դեմը նստած կանանց դեմքերը։ Եղիշե Չարենց
- (փխբ․) հակառակորդի դարպասը գրավել՝ գնդակ նետել ևն ◆ Հյուրերը ոչ մի անգամ չկարողացան խոցել դաշտի տերերի դարպասը։
- վիրավորել, խոցահարել, ծակել (ժղ․), խոցոտել (շատ տեղերից), խողխողել, (գվռ․) մախառել, ճիլատել (սուր զենքով), սվինահարել (սվինով), դաշունահարել (դաշույնով), սրախողխող անել
- (փխբ․) կսկծեցնել, վշտացնել, սիրտը ծակել, սրտին դիպչել, սրտին կպնել, սիրտը կոտրել, սիրտը էրել, սիրտը այրել, սիրտը խաշել, սիրտը մաշել, սիրտը խոռել, սիրտը վառել, սիրտը տրորել, սիրտը ավրել, սիրտը քանդել
Արտահայտություններ
խմբագրել
Խոնարհում
|
|
Անորոշ դերբայ
|
խոցել
|
Ենթակայական դերբայ
|
խոցող
|
Հարակատար դերբայ
|
խոցած
|
Համակատար դերբայ
|
խոցելիս
|
Անկատար դերբայ
|
խոցում
|
Վաղակատար դերբայ
|
խոցել
|
Ապակատար դերբայ
|
խոցելու
|
Ժխտական դերբայ
|
խոցի
|
անձ
|
եզակի
|
հոգնակի
|
առաջին
|
երկրորդ
|
երրորդ
|
առաջին
|
երկրորդ
|
երրորդ
|
Սահմանական եղանակ
|
|
ես
|
դու
|
նա
|
մենք
|
դուք
|
նրանք
|
Անկատար ներկա
|
խոցում եմ
|
խոցում ես
|
խոցում է
|
խոցում ենք
|
խոցում եք
|
խոցում են
|
Անկատար անցյալ
|
խոցում էի
|
խոցում էիր
|
խոցում էր
|
խոցում էինք
|
խոցում էիք
|
խոցում էին
|
Ապակատար ներկա
|
խոցելու եմ
|
խոցելու ես
|
խոցելու է
|
խոցելու ենք
|
խոցելու եք
|
խոցելու են
|
Ապակատար անցյալ
|
խոցելու էի
|
խոցելու էիր
|
խոցելու էր
|
խոցելու էինք
|
խոցելու էիք
|
խոցելու էին
|
Վաղակատար ներկա
|
խոցել եմ
|
խոցել ես
|
խոցել է
|
խոցել ենք
|
խոցել եք
|
խոցել են
|
Վաղակատար անցյալ
|
խոցել էի
|
խոցել էիր
|
խոցել էր
|
խոցել էինք
|
խոցել էիք
|
խոցել էին
|
Անցյալ կատարյալ
|
խոցեցի
|
խոցեցիր
|
խոցեց
|
խոցեցինք
|
խոցեցիք
|
խոցեցին
|
Ըղձական եղանակ
|
|
ես
|
դու
|
նա
|
մենք
|
դուք
|
նրանք
|
Ապառնի
|
խոցեմ
|
խոցես
|
խոցի
|
խոցենք
|
խոցեք
|
խոցեն
|
Անցյալի ապառնի
|
խոցեի
|
խոցեիր
|
խոցեր
|
խոցեինք
|
խոցեիք
|
խոցեին
|
Պայմանական եղանակ
|
|
ես
|
դու
|
նա
|
մենք
|
դուք
|
նրանք
|
Ապառնի
|
կխոցեմ
|
կխոցես
|
կխոցի
|
կխոցենք
|
կխոցեք
|
կխոցեն
|
Անցյալի ապառնի
|
կխոցեի
|
կխոցեիր
|
կխոցեր
|
կխոցեինք
|
կխոցեիք
|
կխոցեին
|
Հարկադրական եղանակ
|
|
ես
|
դու
|
նա
|
մենք
|
դուք
|
նրանք
|
Ապառնի
|
պիտի խոցեմ
|
պիտի խոցես
|
պիտի խոցի
|
պիտի խոցենք
|
պիտի խոցեք
|
պիտի խոցեն
|
Անցյալի ապառնի
|
պիտի խոցեի
|
պիտի խոցեիր
|
պիտի խոցեր
|
պիտի խոցեինք
|
պիտի խոցեիք
|
պիտի խոցեին
|
Հրամայական եղանակ
|
|
|
դու
|
|
|
դուք
|
|
Ապառնի
|
|
խոցի՛ր
|
|
|
խոցե՛ք
|
|
|
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։