հանգույց
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [hɑŋˈɡujt͡sʰ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ հանգոյց
վանկեր՝ հան•գույց
Ստուգաբանություն
խմբագրելԹերևս կազմված է -ոյց ածանցով՝ անգանիլ (անկանիլ) «հասնել, ավարտել» բայի յանգ արմատից, կամ, որ ավելի հավանական է, հանգ «դադար, ավարտ» արմատից։
Գոյական
- կապ, որով երկու թելի՝ առասանի՝ պարանի և այլնի ծայրերը միացնում են իրար հետ, հանգուստ
- թելի՝ առաստանի և այլն մի կամ մի քանի անգամ իրար միջով անց կացնելով ձևացրած օղակ
- բուսի ծունկ
- իջևան, կայան, հանգրվան
- այն տեղը, որտեղ մի քանի ճանապարհներ իրար հանդիպում՝ խաչաձևվում են
- որևէ բանի կուտակման՝ կենտրոնացման կարևոր կետ
- կապի՝ հաղորդակցության միջակա օղակ՝ կետ
- մի տեղում դասավորված և գործունեությանու նշանակման միասնությամբ իրար հետ կապված կառույցների՝ տեղակայումների՝ սարքավորումների և այլն ամբողջությունը ռադիոհաղորդումների հանգույց
- (կզմխս․) մարմնի մեջ որևէ կարգի բջիջների կուտակման տեղ
- թելի՝ առասանի՝ թաշկինակի ծայրին արված կապ
- (փխբ․) բարդ՝ կնճռոտ վիճակ՝ դրություն՝ հարց
- (գրկն․) իրադարձություն, որից զարգանում է գեղարվեստական երկի բովանդակությունը
- (թատր․) գրական երկի, սյուժեի բաղադրամասերից մեկը, հիմնական իրադարձությունների, հարաբերությունների շղթան, որից սկիզբ է առնում գործողությունը
- (ծով.) նավի արագության չափման միավոր, որը հաշվվում է մեկ ժամում անցած ծովային մղոններով
- (փխբ․) պտույտ, շրջան
- (մրմն․) հակընթաց, որի վերջում փոխվում է շարժման ուղղությունը։ Լինում են՝ բաց հանգույց, որտեղ շարժման ուղղությունը փոխվում է դեպի հակառակ կողմ և փակ հանգույց, որտեղ ուղղությունը փոխվում է դեպի շարասյունը, և պարապողները մեկընդմեջ հատում են շարասյունը
- (պաշտանվ․) մի քանի համասեռ ձգայնական առարկաների (կապուղի, հաղորդակցության ուղի, պարան ևն) խաչման (միացման) տեղ՝ վայր
- (ոճբ․) գեղարվեստական խոսքի կառուցման հնարանք, երբ խոսքի մի քանի միավորներ (նախադասություններ, բանաստեղծական տողեր) ունենում են միատեսակ սկիզբ և վերջավորություն. նույնասկզբի կրկնավերջույթի համատեղումը նույն խոսքում
- (բսբ․) ցողունի այն հատվածն է, որը կապված է կողմնային օրգանների ծագման հետ
- (լեզվբ․) առավելապես քերականական իմաստներ (դեմք, թիվ, ժամանակ) արտահայտող բայ, որ տարբեր խոսքի մասերի հետ գործածվելով՝ կազմում է բաղադրյալ ստորոգյալ
Հոմանիշներ
խմբագրել- կապ, հանգույցակապ, կապօղակ, (գվռ․) հանգուստ, կղթկապ, կրկապ, կշկուռ, քշկուռ, մճուճ, մճույճ, քարկապ, քարահանգուստ,
- ծունկ
- տե՛ս խաչուղի
- կետ
- կծիկ
- տե՛ս կնճիռ
Արտահայտություններ
խմբագրել| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Կ․ Կ․ Բաբայան, Մարմնամարզական տերմինների տեղեկատու բառարան («Հայաստան» հրատարակչություն), Երևան, 1985 — 184 էջ։
- Գրգեարյան Հ․Ղ․, Հարությունյան Ն․Մ․, Տնտեսական աշխարհագրության տեղեկատու բառարան (խմբ. Ավագյան Գ․Ե․), Երևան, ««Լույս» հրատարակչություն», 1982 — 408 էջ։
- Սիլվա Պապիկյան, Թատերագիտական և կինեմատոգրաֆիական տերմինների համառոտ բառարան, Երևան, «Էդիթ Պրինտ հրատարակչություն», 2015 — 128 էջ։
- Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։
- Հարությունյան Լ․ Վ․, Թանգամյան Տ․Վ, Զավարյան Է․ Լ․ և ուրիշներ, Բուսաբանական տերմինների ռուս-հայերեն բացատրական բառարան, Երևան, ««Հայբուսակ»», 2002 — 272 էջ։
- Ջրբաշյան Է․Մ․, Մախչանյան Հ․Մ․, Գրականագիտական բառարան (2-րդ լրաց․ և վերամշ․ հրատ․) (Լույս), Երևան, 1980 — 352 էջ։
- Լ․ Տիմոֆեև, Ն․ Վենգրով, Գրականագիտական տերմինների համառոտ բառարան (Հայպետուսմանհրատ), Երևան, 1957 — 247 էջ։
- Հ․ Լ․ Զաքարյան, Կետադրական բառարան․ Ուսումնական տեղեկատու, Երևան, «Զանգակ», 2013 — 240 էջ։