վայրի
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [vɑjˈɾi]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ վայրի
վանկեր՝ վայ•րի
Ստուգաբանություն
խմբագրելԱծական
- բնական պայմաներում ապրող, չընտելացված, վայրենի (կենդանիների և թռչուների մասին) ◆ Վայրի գազաններ բներից փախան։ Հովհաննես Թումանյան
- վայրեաբույս, ոչ մշակութային (բույսերի մասին) ◆ Տաք կիրճերոմ կանաչում էր վայրի խաղողը։ (Ակսել Բակունց)
- անմշակ մնացած, չմաշակված, անմշակ խոպան (հողի, վայրի մասին)
- անապատային, ամայի, անբնակ ◆ Նա շրջում էր անտառներում և վայրի ձորերում։ (Ակսել Բակունց)
- չպատվաստված, վայրենաբույս ծառի տված, վայրենի բույսի տված (պտուղների և հատապտուղների մասին)
- վայրենության մակարդակի վրա գտնվող ◆ վայրի ցեղեր
- հետամնաց, ոչ քաղաքակիրթ (փխբ․) ◆ Մի՛ խառնեք մեզ ձեր վայրի արջի ցեղերի (Վահան Տերյան)
- գազանաբարո, վայրենաբարո (փխբ․) ◆ վայրի չոբան
- (փխբ․) գազանային, անագորույն ◆ Ընդունակ էր անգամ վայրի ծեծի ենթարկելու իր զավակներին։ Դերենիկ Դեմիրճյան
- անկիրթ անդաստիարակ, անտաշ ◆ Ի՜նչ վայրի երեխա ունեք:
- (փխբ․) կատաղի մոլեգին, անզուսպ ◆ վայրի թափ, ընթացք: ◆ Բարձրագահ լեռներում որոտաց վայրի քամին։ Դերենիկ Դեմիրճյան
- բնական վիճակում եղող, մնացած, անաղարտ, կուսական ◆ վայրի անտառ:
- (փխբ․) անաղարտ, մարդու կողմից չխաթարված, բնական ◆ Ու է գտել էս երգերը նավադահան էսքան վայրի ու քըմահաճ: (Հ. Լոնգֆելլո)
- (փխբ․) անսովոր, արտակարգ ◆ վայրի գեղեցկություն
- (փխբ․) արտառոց, ծայրահեղության հասած, ծայրահեղ ◆ վայրի զրտպարտություն
- բուռն, ուժգին ◆ վայրի քրքիջ, խնդություն (փխբ․)
- անկաշկանդ, ազատ, անարգել ◆ Տափաստանային վայրի ազատության և արշավների կիրքը նրա մեջ եռացնում էին անսաձելի մի քրքիջ: Դերենիկ Դեմիրճյան
- գործածվում է որպես բույսերի և կենդանիների անունների, բաղադրի, ◆ ինչպես վայրի հազար, վայրի տանձենի և այլն
- նախնադարյան վիճակում գտնվող, քաղաքակրթության ցած աստիճանի վրա կանգնած, վայրենի ◆ Մի՛ խառնեք մեզ ձեր վայրի… ցեղերին։ (Վահան Տերյան)
- վայրենիներին նատուկ, գազանային ◆ Քուշանները… վայրի գոչյուններով ընդունեցին արյուձին։ Դերենիկ Դեմիրճյան
- (խոհր․) սննդում օգտագործվող վայրի բույսեր, մրգեր, հատապտուղներ, կենդանիներ, ձկներ
Հոմանիշներ
խմբագրել- տե՛ս վայրենի
- անմաշկ
- վայրենաբույս
- անբնակ
- հետամնաց
- վայրենաբարո
- անագորյուն
- անկիրթ
- բնական
- բուռն, ուժգին
- անկաշկանդ
- կատաղի
Արտահայտություններ
խմբագրել- վայրի այծ - քարայծ, խիստ շարժուն, աշխույժ, թռվռուն երեխա
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Սերգեյ Ավագյան, Հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն խոհարարական բացատրական բառարան, Երևան, «ԴԱԼԼ», 2009 — 240 էջ։