Հայերեն

Դասական ուղղագրութեամբ՝ աղերս

վանկեր՝ ա•ղերս

Ստուգաբանություն խմբագրել

Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ * el- բնաձայնական արմատից, բայց պարզ չէ կազմությունը (-երս-ը). հմմտ. աղատել, աղաւթ-ք, ողորմ, ողոքել։

Մեղրի՝ թախանձագին աղաչանք, պաղատանք, ողոքանք ◆ Ոչ մի խնդիր և ոչ մի աղերս չէր կարող փափացնել նրա սիրտը։ (Ակսել Բակունց)
ընդհանրապես՝ խնդիրք, խնդրանք
(մինչհ․) նվեր-կաշառք, որ խնդիրքը ներկայացնելուց առաջ տալիս էին դատավորին՝ իշխանավորին և այլոց հոգուտ իրենց տրամադրելու համար
հարսանիքի վերջին օրը հարսանքատիրոջ օգտին հավաքվող դրամ
տե՛սաղերսագիր

աղաչանք, աղերսանք, թախանձանք, պաղատանք, խնդրանք, թախանձ, ողոք, ողոքանք, գենգեզ (արևմտհ․), ժտանք, աղաչողություն (հզվդ․), աղատ-պաղատ (ժղ․)

Բաղադրյալ բառեր
աղերսաբանել աղերսաբար աղերսագին աղերսագիր աղերսագոչ աղերսագորով աղերսադեմ աղերսալի աղերսալիր աղերսալից աղերսախառն աղերսախոս աղերսական աղերսակից աղերսակոծ աղերսակցել աղերսակցվել աղերսակցություն աղերսակցում աղերսաձայն աղերսաձիգ աղերսամատյան աղերսանք աղերսավոր աղերսարար աղերսարկու աղերսել աղերսվել աղերսում

աղերսանք
անգլերեն՝ plea, pleading, entreaty, supplication գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ мольба (ru) ‎(molʹba), моление (ru) ‎(molenije) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

աղերսագիր
անգլերեն՝ appeal, request գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ слёзное прошение (ru) ‎(sljóznoje prošenije), просьба о прощении (ru) ‎(prosʹba o proščenii) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

կապ, առնչություն, հարաբերություն ◆ Այդ երկու երևույթների միջև ոչ մի աղերս չկա։

Բաղադրյալ բառեր
աղերսակից աղերսակցել աղերսակցվել աղերսակցություն աղերսակցում աղերսել աղերսվել աղերսում

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ взаимосвязь (ru) ‎(vzaimosvjazʹ), связь (ru) ‎(svjazʹ), отношение (ru) ‎(otnošenije) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։