առիթ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [ɑˈritʰ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ ա•ռիթ
Ստուգաբանություն խմբագրել
Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ * rē-(t)h-ā-` * ar- (* rē-, * (a)ri-, * rēi-) «հարմարեցնել» արմատից. հմմտ. * rē > լատիներեն reor «հաշվել, համարել, կարծել», ratio «հաշիվ, կապ, հարաբերություն, փոխհարաբերություն, հնարավորություն, ուղի, եղանակ, հիմք, շարժառիթ, պատճառաբանություն», * (a)rī, rēi > լատիներեն rītus «ծես, սովորություն», այլև հայերեն առնել։ Ավելի քիչ հավանական է Պատրուբանիի ստուգաբանությունը՝ առ- նախդրով * ei-t- «գնալ» արմատից կազմված լինելու մասին (հմմտ. հին հնդկերեն iti «ընթացք», լատիներեն itus «ընթացք», iter «ուղի, միջոց»։
Գոյական
- հանգամանք՝ դեպք ևն, որ կարող է որևէ բանի պատճառ դառնալ, սկզբնապատճառ
- հարմար՝ նպաստավոր հանգամանք՝ դեպք՝ բերմունք, պատեհություն
Հոմանիշներ խմբագրել
- պատճառ, շարժառիթ, դրդապատճառ
- բերմունք, պատեհություն, պատահմունք, պարագա, հանգամանք, դեպք, օճառ, հուշտ
Արտահայտություններ խմբագրել
| Բաղադրյալ բառեր | |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ խմբագրել
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Մ․Մ․ Ռոզենտալի, Փիլիսոփայական բառարան (Հայաստան), Երևան, 1975 — 468 էջ։
- Ռ․ Ա․ Վարդանյան, Պատմական իրադարձությունների տերմինների համառոտ բառարան, Վանաձոր, 2007 — 113 էջ։