առիթ

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [ɑˈritʰ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝

վանկեր՝ ա•ռիթ 

Ստուգաբանություն

Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ * rē-(t)h-ā-` * ar- (* rē-, * (a)ri-, * rēi-) «հարմարեցնել» արմատից. հմմտ. * rē > լատիներեն reor «հաշվել, համարել, կարծել», ratio «հաշիվ, կապ, հարաբերություն, փոխհարաբերություն, հնարավորություն, ուղի, եղանակ, հիմք, շարժառիթ, պատճառաբանություն», * (a)rī, rēi > լատիներեն rītus «ծես, սովորություն», այլև հայերեն առնել։ Ավելի քիչ հավանական է Պատրուբանիի ստուգաբանությունը՝ առ- նախդրով * ei-t- «գնալ» արմատից կազմված լինելու մասին (հմմտ. հին հնդկերեն iti «ընթացք», լատիներեն itus «ընթացք», iter «ուղի, միջոց»։

Գոյական

1. հանգամանք՝ դեպք ևն, որ կարող է որևէ բանի պատճառ դառնալ, սկզբնապատճառ
2. հարմար՝ նպաստավոր հանգամանք՝ դեպք՝ բերմունք, պատեհություն

Հոմանիշներ

1. պատճառ, շարժառիթ, դրդապատճառ
2. բերմունք, պատեհություն, պատահմունք, պարագա, հանգամանք, դեպք, օճառ, հուշտ

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ occasion, chance, cause, reason, regard, pretext, excuse գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ слу́чай (ru) ‎(slúčaj), по́вод (ru) ‎(póvod), предло́г (ru) ‎(predlóg) վրացերեն՝ ուկրաիներեն՝ при́від (uk) ‎(prývid) ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Մ․Մ․ Ռոզենտալի, Փիլիսոփայական բառարան (Հայաստան), Երևան, 1975 — 468 էջ։
• Ռ․ Ա․ Վարդանյան, Պատմական իրադարձությունների տերմինների համառոտ բառարան, Վանաձոր, 2007 — 113 էջ։