երթ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [jɛɾtʰ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ երթ
Ստուգաբանություն
խմբագրելԲնիկ հնդեվրոպական՝ *erth-՝ *er- «շարժ(վ)ել, բարձրանալ, իջնել» արմատից. հմմտ. ավեստերեն ar «շարժ(վ)ել», հունարեն ερχομαι՝ «գալ», այլև հայերեն հառնել, հորդորել։
Գոյական
- որևէ ուղղությամբ գնալը, շարժվելը, ընթացք, գնացք ◆ Փողոցը կարելի է ասել, կուլ է տալիս իր սեփական փոշին, որ հեշտ լինի նրանց երթը: (Ակսել Բակունց) ◆ Մենք կդանդաղեցնենք մեր երթը: (Դանիել Վարուժան)
- մարդկային բազմության, խմբի հանդիսավոր շարժում որոշակի կարգով, որևէ բանի առիթով, շքերթ ◆ Երբ ինքը դեռ երիտասարդ էր, փողոցով անվնելը հաղթական երթի էր նման։ (Ակսել Բակունց) ◆ Մնացել է բերդը մեզ, հաղթանակի երթը մեզ։ (Մեսրոպ Թաղիադյան)
- այդպիսի շարժումին, ընթացքին մասնակցողների բազմությունը, թափոր
- առաջընթաց, առաջխաղացում, զարգացում (փխբ․)
- ուղևորություն, մեկնում (հզվդ․) ◆ Նա ըննդեմ չէր Բյուղանդիա գնալու խորհրդին, բայց ցանկանում էր որ յուր երթը կատարվի երկիրը թշնամուց բոլորովին մաքրելուց հետո։ (Րաֆֆի)
- ռազմերթ, արշավ, արշավանք
- պայքար, ոգորում ◆ ԵՎ դա տերերի պայքարն է եղել իր երթին ելած ժողովրդի դեմ։ Եղիշե Չարենց
- (պաշտանվ․) մարտական մեքենաներով, փոխադրամիջոցներով կամ հետևական շարասյունով զորքերի կազմակերպված տեղաշարժ՝ մարտական խնդիրը կատարելու պատրաստ վիճակում սահմանված ժամանակին նշանակված շրջան բնագիծ հասնելու համար
Հոմանիշներ
խմբագրել- ընթացք, գնացք (որևէ ուղղությամբ գնալը, շարժվելը) (հնց․)
- շքերթ, ցույց (մարդկային բազմության հանդիսավոր շարժում, որևէ բանի առթիվ, որևէ նպատակով)
- թափոր (այդ ընթացքին մասնակցողների բազմությունը)
- տե՛ս ռազմերթ, արշավանք
Արտահայտություններ
խմբագրել- երթի ելնել՝ դուրս գալ - շքերթի մասնակցել ◆ Անցավ սրտից նա քո այս պայքարի ժամին, որպես երթի ելած ցասման թափով։ Եղիշե Չարենց
| Բաղադրյալ բառեր | |
| |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։