կատար

Հայերեն

• ՄՀԱ՝ [kɑˈtɑɾ]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ կատար

վանկեր՝ կա•տար 

Բացատրություն

1. (ճրտրպ․) (շին․) կտուրի երկու հարթությունների հատման գիծ
2. (երկրբ․) երկրաձևաբանությունում երկարավուն կամ գծային ձգված բարձրությունների և նրանց բաժանող ցածրությունների ամենաբարձր կետերի համախմբություն

Ստուգաբանություն

Թերևս բնիկ հնդեվրոպական՝ *g^u-od-՝ *geu- «ծռել, թեքել, կամար կապել» արմատից. հմմտ. նորվեգերեն բարբառային kyta «սապատ, վեր ուռած ծալք, ուռուցք», շվեդերեն բարբառային kūt «սապատ, պալար»։ Հազիվ թե ծագի սեմական աղբյուրից. հմմտ. եբրայերեն keter «պսակ, թագ, կատար»։

Գոյական

1. որևէ բանի ամենաբարձր կետը՝ ծայրը, գագաթ ◆ Դարերից ի վեր ապրում էին այդտեղ հսկահասակ կաղնիներ, մայրեր ու կաղամախներ, որոնց կատարները ծրարում էին ամպերի մեջ։ (Մուրացան)
2. լեռան գագաթ՝ գլուխ ◆ Արարատի ծեր կատարին դար է եկել վայրկյանի պես ու անցել։ (Ավետիք Իսահակյան)
3. (փխբ․) մարդու գլուխ
4. թռչունների (աքաղաղ, հավ) գլխին ցցված միսը, բբուկ, ցցունք
5. (պաշտանվ․) տե՛ս լեռնակատար

Հոմանիշներ

1. գագաթ, արտևան, ծայր, գլուխ (փխբ․), սարի գլուխ, սարի ծայր
2. տե՛ս գլուխ
3. պսակ (ծառի)
4. բբուկ, ցցունք, կակաչ

Արտահայտություններ

1. կատարը դատարկ - անխելք, անմիտ, տխմար մարդ
2. կատարը տաք - հարբած, գինով
3. կատարը տաքանալ՝ տաքացնել (խսկց․) - հարբել, գինովանալ ◆ Կերանք, խմեցինք, «կատարներս տաքացավ» ու սկսեցինք դատարկված շշերը նետել ու օդում կրակել նրանց վրա։ (Վախթանգ Անանյան) ◆ Կատարդ տաքացրել ես, չես իմացել ինչ ես անում։ (Պերճ Պռոշյան)

Ի արտաքին հոլովում
	Եզակի թիվ	Հոգնակի թիվ
Ուղղ.	կատար(ը)	կատարներ(ը)
Սեռ.	կատարի	կատարների
Տր.	կատարի(ն)	կատարների(ն)
Հայց.	կատար(ը)	կատարներ(ը)
Բաց.	կատարից	կատարներից
Գործ.	կատարով	կատարներով
Ներգ.	կատարում	կատարներում

Բաղադրյալ բառեր
կատարասարեկ կատարաձև կատարասարյակ կատարավոր

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ top, summit, head գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ вершина (ru) ‎(veršina), верх (ru) ‎(verx), верхушка (ru) ‎(verxuška), макушка (ru) ‎(makuška), гребень (ru) ‎(grebenʹ) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Գոյական

1. (հզվդ․) կատարելը
2. վերջ, ավարտ ◆ Վերադարձիր, ալ կարոտս կատար չունի։ Սիամանթո

Հոմանիշներ

1. տե՛ս ավարտ վերջ

Արտահայտություններ

1. ի կատար ածել - կատարել, իրագործել, կենսագործել
2. կատար լինել (հզվդ․) - կատարվել, տեղի ունենալ

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

Գոյական

1. (բսբ․) նույնն է՝ թավշենի

Հոմանիշներ

1. տե՛ս թավշենի

Արտահայտություններ

Ի արտաքին հոլովում
	Եզակի թիվ	Հոգնակի թիվ
Ուղղ.	կատար(ը)	կատարներ(ը)
Սեռ.	կատարի	կատարների
Տր.	կատարի(ն)	կատարների(ն)
Հայց.	կատար(ը)	կատարներ(ը)
Բաց.	կատարից	կատարներից
Գործ.	կատարով	կատարներով
Ներգ.	կատարում	կատարներում

Բաղադրյալ բառեր

Թարգմանություններ

Թարգմանություն

• ռուսերեն՝ конек (ru) ‎(konek)
• անգլերեն՝

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։
• Ս․ Գասարջյան, Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան, Երևան, 2007 — 572 էջ։
• Հողմիկ Սարգսյան, Ռուզաննա Սարգսյան, Երկրաբանական տերմինների եռալեզու հանրագիտական բառարան, Երևան, «Զանգակ», 2014 — 672 էջ։