Հայերեն

«պատարագ» ժեստը հայերեն ժեստերի լեզվով
 
Պատարագ

Դասական ուղղագրութեամբ՝ պատարագ

վանկեր՝ պա•տա•րագ 

Ստուգաբանություն խմբագրել

Փոխառություն իրանական աղբյուրից, բայց բուն աղբյուրը հավաստված չէ։

Գոյական

  1. (կրոն․) քրիստոնեական եկեղեցու գլխավոր, պաշտամունքային արարողություն՝ որպես հիշատակ խորհրդավոր ընթրիքի, այլև որպես հաղորդության խորհուրդ ◆ Բազմությունը շտապում էր դեպի վանքը պատարագ տեսնելու և սուրբ տիրամոր գերեզմանը համբուրելու։ (Րաֆֆի)
  2. ժամերգություն, ժամասացություն
  3. (երժշտ․) պատարագի ժամանակ երգվող կամ նվագվող երաժշտություն՝ եղանակ ◆ Քառաձան պատարագ:
  4. (փխբ․) հաճելի ու խորհրդավորությամբ տոգորված երգեցողություն՝ նվագ՝ ճռվողություն և այլն
  5. (հնց․) նվեր, ընծա, զոհ
  6. (կրոն․) քրիստոնեական գլխավոր ժամասացություն, որի ժամանակ կատարվում է հաղորդագրության խորհուրդը

Հոմանիշներ խմբագրել

  1. (կրոն․) մեսսա, հոգեհանգիստ
  2. տե՛ս ժամերգություն
  3. տե՛ս նվեր, ընծա
  4. տե՛ս ողջակեզ

Արտահայտություններ խմբագրել

  1. պատարագ կանգնել - պատարագ սկսվել ◆ Ու ժամի ծխոտ կամարների տակ կանգնած էր արդեն տխուր պատարագ: Հովհաննես Թումանյան
  2. պատարագ մատուցել՝ մատուցանել - պատարագել, պատարագի արարողություն կատար ◆ Նա տիրոջ սուրբ սեղանի վրա պատարագ էր մատուցանում, բայց հարկը պահանջած ժամանակ՝ առաջնորդում էր զորքին դեպի պատերազմ։ (Րաֆֆի)
  3. հանդիսավոր պատարագ - բարձրաստիճան հոգևորականների մատուցած պատարագ ◆ Այդ միջոցին Բյուրականի եկեղեցում հանդիսավոր պատարագ էր մատուցանում Սահակ եպիսկոպոսը։ (Մուրացան)
  4. ձայնավոր պատարագ - պատարագ երգեցողությամբ
  5. թիվ պատարագ - պատարագ առանց երգեցողությամբ
  6. կից պատարագ - անմիջապես առավոտյան ժամերգությունից հետո կատարվող պատարագ

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Յու․ Ա․ Բախնիկին, Մ․ Ս․ Բելենկի, Ա․ Վ․ Բելով և ուրիշ․։ Մ․ Պ․ Նովիկովի խմբ․, Աթեիստի գրպանի բառարան («Հայաստան» հրատարակչություն), Երևան, 1983 — 308 էջ։
  • Կ․Ե․ Մելիք-Վրթանեսյան, Մ․ Ա․ Տոնյան, Երաժշտական բացատրական բառարան, Երևան, «Խորհրդային գրող», 1989 — 270 էջ։
  • Ռ․ Ա․ Վարդանյան, Պատմական իրադարձությունների տերմինների համառոտ բառարան, Վանաձոր, 2007 — 113 էջ։