Հայերեն
Դասական ուղղագրութեամբ՝ սմքել
վանկեր՝ ս(ը)մ•քել
Ստուգաբանություն
խմբագրել
Բայ
- նիհարելով կուչ գալ՝ կծկվել, հալումաշ լինել, հյուծվել ◆ Նանը սմքել է, դարձել չորացած սունկ։ (Մամուլ)
- թառամելով կնճռոտվել՝ կնճռապատվել (մաշկի մասին)
- հյութը կորցնելով թառամել, ճլորել ◆ Այծերն ու ոչխարները դժվարությամբ էին ծամում սմքած խոտը։ Սերո Խանզադյան
- ուժասպառ լինել ◆ Հոգին սմքել էր, այլևս անընդունակ որևէ հարված ընդունելու։ (Անահիտ Սահինյան)
- չորանալ, կենսական հյութերը կորցնելով կուչ գալ ◆ Պատի ճեղքում սմքած մլակի պես արյան հոտ առան, կենդանացան։ (Ակսել Բակունց)
- ցամաքել, չորանալ ◆ Գարնան հեղեղ է. առաջ կխելագարվի, հետո կսմքի հեղեղատի մեջ։ Դերենիկ Դեմիրճյան
- (փխբ․) երկյուղից՝ վշտից և այլնից կուչ գալ՝ խեղճանալ ◆ Նա նոր հասկացավ, որ իր կյանքը վտանգված է, և սմքեց: Դերենիկ Դեմիրճյան
- (փխբ․) ցնդել ◆ -Ես այդ սիրո արբեցությունները գիտեմ, շամբանիայի փրփուրի պես շուտով կսմքին: (Գրիգոր Զոհրապ)
- (փխբ․) կուչ գալ, կծկվել ◆ Նա ծերունավարի սմքել էր իր երիվարի վրա։ (Սուրեն Այվազյան) ◆ Անտոնի աչքին մայրն ավելի փոքրացած երևաց, սմքած, ու թեթև բմբուլի նման գրկեց վեր բարձրացրեց։ (Ակսել Բակունց)
- տե՛ս կծկվել, ճլորել
- տե՛ս կնճռոտել, կնճռապատվել
- տե՛ս թոշնել, թառամել
- տե՛ս ուժասպառվել
- տե՛ս չորանալ, ցամաքել
- տե՛ս խեղճանալ
- տե՛ս կքել, կքվել
Արտահայտություններ
խմբագրել
-
-
| Խոնարհում
|
|
| Անորոշ դերբայ
|
սմքել
|
| Ենթակայական դերբայ
|
սմքող
|
| Հարակատար դերբայ
|
սմքած
|
| Համակատար դերբայ
|
սմքելիս
|
| Անկատար դերբայ
|
սմքում
|
| Վաղակատար դերբայ
|
սմքել
|
| Ապակատար դերբայ
|
սմքելու
|
| Ժխտական դերբայ
|
սմքի
|
| անձ
|
եզակի
|
հոգնակի
|
| առաջին
|
երկրորդ
|
երրորդ
|
առաջին
|
երկրորդ
|
երրորդ
|
| Սահմանական եղանակ
|
|
ես
|
դու
|
նա
|
մենք
|
դուք
|
նրանք
|
| Անկատար ներկա
|
սմքում եմ
|
սմքում ես
|
սմքում է
|
սմքում ենք
|
սմքում եք
|
սմքում են
|
| Անկատար անցյալ
|
սմքում էի
|
սմքում էիր
|
սմքում էր
|
սմքում էինք
|
սմքում էիք
|
սմքում էին
|
| Ապակատար ներկա
|
սմքելու եմ
|
սմքելու ես
|
սմքելու է
|
սմքելու ենք
|
սմքելու եք
|
սմքելու են
|
| Ապակատար անցյալ
|
սմքելու էի
|
սմքելու էիր
|
սմքելու էր
|
սմքելու էինք
|
սմքելու էիք
|
սմքելու էին
|
| Վաղակատար ներկա
|
սմքել եմ
|
սմքել ես
|
սմքել է
|
սմքել ենք
|
սմքել եք
|
սմքել են
|
| Վաղակատար անցյալ
|
սմքել էի
|
սմքել էիր
|
սմքել էր
|
սմքել էինք
|
սմքել էիք
|
սմքել էին
|
| Անցյալ կատարյալ
|
սմքեցի
|
սմքեցիր
|
սմքեց
|
սմքեցինք
|
սմքեցիք
|
սմքեցին
|
| Ըղձական եղանակ
|
|
ես
|
դու
|
նա
|
մենք
|
դուք
|
նրանք
|
| Ապառնի
|
սմքեմ
|
սմքես
|
սմքի
|
սմքենք
|
սմքեք
|
սմքեն
|
| Անցյալի ապառնի
|
սմքեի
|
սմքեիր
|
սմքեր
|
սմքեինք
|
սմքեիք
|
սմքեին
|
| Պայմանական եղանակ
|
|
ես
|
դու
|
նա
|
մենք
|
դուք
|
նրանք
|
| Ապառնի
|
կսմքեմ
|
կսմքես
|
կսմքի
|
կսմքենք
|
կսմքեք
|
կսմքեն
|
| Անցյալի ապառնի
|
կսմքեի
|
կսմքեիր
|
կսմքեր
|
կսմքեինք
|
կսմքեիք
|
կսմքեին
|
| Հարկադրական եղանակ
|
|
ես
|
դու
|
նա
|
մենք
|
դուք
|
նրանք
|
| Ապառնի
|
պիտի սմքեմ
|
պիտի սմքես
|
պիտի սմքի
|
պիտի սմքենք
|
պիտի սմքեք
|
պիտի սմքեն
|
| Անցյալի ապառնի
|
պիտի սմքեի
|
պիտի սմքեիր
|
պիտի սմքեր
|
պիտի սմքեինք
|
պիտի սմքեիք
|
պիտի սմքեին
|
| Հրամայական եղանակ
|
|
|
դու
|
|
|
դուք
|
|
| Ապառնի
|
|
սմքի՛ր
|
|
|
սմքե՛ք
|
|
|
| Թարգմանություններ
|
|
- անգլերեն՝ shrivel, dry up
- գերմաներեն՝
- դանիերեն՝
- թուրքերեն՝
- իսպաներեն՝
- իտալերեն՝
- հոլանդերեն՝
- հունարեն՝
- շվեդերեն՝
- պորտուգալերեն՝
- ռուսերեն՝ худеть (ru) (xudetʹ), исхудать (ru) (isxudatʹ), истощать (ru) (istoščatʹ), тощать (ru) (toščatʹ), отощать (ru) (otoščatʹ), осунуться (ru) (osunutʹsja), ссыхаться (ru) (ssyxatʹsja), ссохнуться (ru) (ssoxnutʹsja), съёживаться (ru) (sʺjóživatʹsja), съёжиться (ru) (sʺjóžitʹsja)
- վրացերեն՝
- ֆրանսերեն՝
|
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
