օդ

Հայերեն

Օդային փուչիկներ

• ՄՀԱ՝ [ɔd]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ աւդ

վանկեր՝ օդ 

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *au-dh-` *au- «փչել» արմատից. հմմտ. հունարեն հուն. «փչել», ավեստերեն ao-ta «ցուրտ», հին հնդկերեն vāti «փչել»։

Գոյական

1. երկրի մթնոլորտը կազմող գազերի խառնուրդ, որը բաղկացած էր գլխավորապես ազոտից (բորակածնից) և թթվածնից
2. եղանակ
3. կլիմա
4. երկրի վերևի ազատ տարածությունը
5. միջավայր ◆ Հասարակական բամբասանքը, օդի մեջ ամենուրեք թափանցելով, հասել էր պառավ մոր ականջին արդեն։ (Շիրվանզադե) (փխբ․)
6. (պաշտանվ․) Երկրի մթնոլորտը կազմող գազերի (ազոտ, թթվածին, ջրածին, ածխածնի երկօքսիդ ևն) համախումբ՝ գազային միջավայր

Հոմանիշներ

1. մթնոլորտ (համատարած), եթեր (վերին նուրբ), այեր (գրբ․)
2. տե՛ս եղանակ
3. տե՛ս հարբուխ

Արտահայտություններ

1. օդ առնել
   1. շենքից դուրս գալ, թարմ օդ շնչելու
   2. ամառանոց գնալ (հնց․)
   3. օդ ներծծել (պակ շշերի, վերքի և այլնի մասին)
2. օդ դուրս գալ - նույնն է՝ եթեր դուրս գալ (ռադ.)
3. օդ ծծել - մաքուր օդ շնչել
4. օդ չկա (չկար) - օդը ծանր, հեղձուցիչ լինել
5. օդ սղոցող - ոչ ախորժալուր, ականջ ծակող
6. օդ փոխել - նույնն է՝ օդը փոխել
7. օդը դիպչել, զարկել - եղանակը առողջության վրա բացասաբար ազդել
8. օդը թեթևացնել - օդը թարմացնել, ծանր, ապականված օդը մաքրել
9. օդը ծանր - գազերով, փոշով և այլնով ապականված օդ
10. օդը ծեծել
    1. դատարկաբանել, դատարկաբանությամն ժամանակ վատնել
    2. իզուր, ապարդյուն կեպով երկար ժամանակ ծախսել
11. օդը սղոցել - անախորժ ձայնով անընդհատ խոսել, նվագել, որևէ բանի ձայն տարածել
12. օդը հանել - օդը ցնդեցնել, պայթեցնել
13. օդը ցնդել
    1. օդում պայթել, կտոր-կտոր լինել, ցիրուցան լինել
    2. ի դերև ելնել, հօդս ցնդել
14. օդը ցնդեցնել
    1. օդում պայթեցնել, ցիրուցան անել
    2. պայթեցնել, կործանել
    3. ի դերև հանել
15. օդի հետ կռվել - անիմաստ, ապարդյուն բանով զբաղվել
16. օդի մեջ կրակել
    1. առանց նշանակետի կրակել
    2. որպես ազդանշան կրակել
    3. որպես սպառնալիք օդում կրակել
    4. անօգուտ, ապարդյուն, աննպատակ բան անել, ասել
17. օդով կերակրել - սին հույսերով հուսադրել
18. օդով կերակրվել, սնվել
    1. ապրուսի միջոցներից զուրկ լինել
    2. ուտելու բան չունենալ
    3. զուր, սին հույսերով ապրել

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ air գերմաներեն՝ Luft դանիերեն՝ luft իսպաներեն՝ aire իտալերեն՝ aria հոլանդերեն՝ lucht հունարեն՝ αέρας շվեդերեն՝ luft պորտուգալերեն՝ ar թուրքերեն՝ hava ռուսերեն՝ воздух (ru) ‎(vozdux) վրացերեն՝ ჰაერი ֆրանսերեն՝ air

Աղբյուրներ

• Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
• Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
• Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
• Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

• Դ․Ս․ Չիլինգարյան, Ե․Լ․ Երզնկյան, Պաշտպանական-անվտանգային տերմինների հայերեն-ռուսերեն-անգլերեն բացատրական բառարան, Գյումրի, «ՀՀ ՊՆ ռազմավարական հետազոտությունների ինստիտուտ», 2015 — 1196 էջ։
• Մ․Խ․ Պողոսյան, Ֆրանսերեն-հայերեն ագրոէկոլոգիական և անտառագիտական տերմինների համառոտ բառարան (ՀԳԱ), Երևան, 2005 — 144 էջ։

Վիքիպեդիայում հոդված կա հետևյալ թեմայով՝ Օդ: