լար
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [lɑɾ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ լար
վանկեր՝ լար
Ստուգաբանություն
խմբագրելԲնիկ հնդեվրոպական՝ *wləro-` *wel- «պտտել, ոլորել» արմատից. հմմտ. հունարեն εύληρα` «սանձ», լատիներեն lōrum «առասան, թոկ, պարան, սանձ»։
Գոյական
- առավել կամ պակաս հաստությամբ թել, առհասարակ զանազան նյութերից, ձգված որևէ առարկայի երկու մասերի միջև, փոկ◆ ճախարակի լար
- առանձգական թել (մետաղից, ջլից, աղիքից և այլն) զանազան նվագարանների վրա կամ մեջ, որ տատանվելով ձայն է հանում ◆ ջութակի, դաշնամուրի լար
- նվագարանի լարերը որպես երգի երաժշտության աղբյուր, երաժշտություն ◆ Ականջ դիր ջութակի լարերին:
- թենիսի թևճակի վրա հյուսված թել, առասան
- մետաղյա թել, որ օգտագործվում է որպես հաղորդալար, մետաղալար
- հեռախոսի կամ հեռագրի հաղորդալար, հեռախոսային կամ հեռագրական գիծ
- նույնն է՝ թիկնալար (կենդբ․)
- որևէ կոր գծի կամմակերեսի երկու կետերը միացնող ուղիղ (խորդա) (մաթ.)
- աղեղի երկու ծայրերը ամրացված ու պիրկ կերպով ձգված առասան, աղեղալար (պատմ․)
- որոշ գործիքների երկու մասերի միջև ձգվառ առասան, փոկ, որը պրկելով ձգում են գործիցի համապատասխան մասերը ◆ սղոցի լար (մսնգ․)
- (հրտմ․) ճոպանասարքի պսակաբլոկի և բազմաճախարակային բլոկի զույգ փոկանիվները փողկապակցող ճոպանի մաս
- որմնադր, հողաչափի ատաղծագործի և այլնի հարմարանք, երկար առաստանով, ուղիղ գիծ քաշելու կամ ուղիղ գիծ որոշելու համար
- տե՛ս լարօձ
- հոգու, սրտի նվիրական զգացմունք(ներ) ◆ Այդ խոսքերը նրա հոգու քնքուշ լարերին դիպան։ (փխբ․)
- նույնն է՝ լարվածք
- երանգ, շեշտ (խոսքի, ձայնի) (փխբ․)
Ածական
- բարակ, նուրբ (փխբ․)
- տե՛ս քուղ
Հոմանիշներ
խմբագրել- թել, պարան, առասան (զանազան նյութերից, առավել կամ պակաս հաստությամբ)
- նվագալան, սիմ (նվագարանի)
- տե՛ս մետաղալար
- տե՛ս հաղորդալար
- տե՛ս թիկնալար
- տե՛ս աղետալար
- տե՛ս լարօձ
Արտահայտություններ
խմբագրել- լար գնալ - քամու ուղղության նկատմամբ անկյուն կազմելով գնալ, քամուն հակառակ գնալ (նավի մասին) (գվռ.)
- լարը ընկնել թողնել - նույնն է՝ լարից թողնել
- լարի տեղը - լարերի ձայների աստիճանների համապատասխանության վիճակ
- լարի տակ պահել - լարած, լարը պրկած վիճակում պահել
- լարից ընկնել -
- լարերի ձայնային աստիճանների համապատասխանությունը խախտվել
- զսպանակների լարումով աշխատող սարածներ լարվածությունը թուլանա ◆ ժամացույցի
- լարի բերել, գցել
| Ի արտաքին հոլովում | ||
| Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
| Ուղղ. | լար(ը) | լարեր(ը) |
| Սեռ. | լարի | լարերի |
| Տր. | լարի(ն) | լարերի(ն) |
| Հայց. | լար(ը) | լարեր(ը) |
| Բաց. | լարից | լարերից |
| Գործ. | լարով | լարերով |
| Ներգ. | լարում | լարերում |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Ռ․Զ․ Հակոբյան, Հորատման տերմինների ռուսերեն-անգլերեն-հայերեն բացատրական բառարան, Երևան, «Ճարտարագետ», 2011 — 220 էջ։
- Կ․Ե․ Մելիք-Վրթանեսյան, Մ․ Ա․ Տոնյան, Երաժշտական բացատրական բառարան, Երևան, «Խորհրդային գրող», 1989 — 270 էջ։