Հայերեն

ՄՀԱ՝ [d͡ʒɛɾm]

Դասական ուղղագրութեամբ՝ ջերմ

Ստուգաբանություն

Բնիկ հնդեվրոպական՝ *guher-mo-` *guher- «ջերմ, տաք» արմատից. հմմտ. հին հնդկերեն gharmá- «տոթ, տաքություն», ավեստերեն garma «շոգ, տոթ», հունարեն θερμος՝ «ջերմ, տաք», ալբաներեն zjarr, zjarm «տաքություն»։

Ածական

տաք ◆ Ջերմ օդ։
բուռն, կրքոտ, եռանդուն, բոցավառ ◆ Նրանք ջերմ պաշտպաններն էին տրադիցիաների։ (Ակսել Բակունց)
(փխբ․) ջերմություն՝ բուռն զգացմունք արտահայտող՝ պարունակող ◆ Նա ջերմ խոսքերով նրանց հրաժեշտ տվեց։ (Նաիրի Զարյան)
(փխբ․) սրտագին, բոցավառ, խանդավառ ◆ Մեր ջերմ ողջույնները տարեք Միության աշխատավորությանը։ (Ավետիք Իսահակյան)
(փխբ․) մտերիմ, հարազատ ◆ Երևում էր՝ նրանք ջերմ ընկներներ էին։ Դերենիկ Դեմիրճյան
(փխբ․) սերտ, մոտիկ, մտերմության՝ բարեկամության վրա հիմնված ◆ Հաստատվել էր մի լուռ և ջերմ բարեկամություն։ Նզ
ջերմացնող, ջերմությամբ լցնող, բորբոքող ◆ Արմենիերի մարմնով մի ջերմ գրգիռ անցավ։ (Ակսել Բակունց)
բորբ, շիկացած, բորբոքուն ◆ Արևը ջերմ՝ կյանք է տալիս ծիլերին։

Հոմանիշներ

տաք, ջեռ, տաքուկ
(փխբ․) բուռն, կրքոտ, եռանդուն, խանդավառ, բոցավառ, բոցեղեն
(փխբ․) սիրալիր, սրտանց, հոգեբուխ, գրկաբաց
տե՛ս մտերիմ
տե՛ս սերտ
բորբ, բորբոքուն

Գոյական

տաքություն, ջերմություն
տենդ, դողէրոցք
տաքության չափը՝ աստիճանը
բորբոքման հինգ դասական նշաններից մեկը
(ջրբերկ․) ստորերկրյա ջրեր և աղբյուրներ, որոնք ունեն համեմատաբար բարձր ջերմաստիճան

Հոմանիշներ

տե՛ս ջերմություն
տե՛ս ջերմախտ, դողէրոցք

Արտահայտություններ

Բաղադրյալ բառեր
ջերմաամրություն ջերմաարտամղիչ ջերմաբազմապատկիչ ջերմաբաշխ ջերմաբաշխություն ջերմաբար ջերմաբեր ջերմաբույր ջերմագին ջերմագիր ջերմագլան ջերմագոյացում ջերմագորով ջերմագրիչ ջերմագրություն ջերմագութ ջերմադադար ջերմադաշտ ջերմադիմացկուն ջերմադիմացկունություն ջերմադինամիկա ջերմադիտակ ջերմազգաց ջերմազոր ջերմազորություն ջերմազույգ ջերմաէլեկտրակայան ջերմաէլեկտրակենտրոն ջերմաէլեկտրացենտրալ ջերմաէլեկտրոնային ջերմաթափանցիկ ջերմաթոռ ջերմաթրջոց ջերմալամպտեր ջերմալի ջերմալիր ջերմալից ջերմախառն ջերմախյուս ջերմախողովակ ջերմախողովակային՛ ջերմախտ ջերմախտական ջերմախտային ջերմախտավոր՛ ջերմախտություն՛ ջերմածին ջերմակաթված ջերմակայան ջերմակայուն ջերմակայունություն ջերմակարգավորիչ ջերմակարգավորում ջերմակարողություն ջերմակարոտ ջերմակենտրոն ջերմակիր ջերմակլանիչ ջերմակորիզային ջերմակորուստ ջերմակտրիչ ջերմակրիչ ջերմակուտակում ջերմահալած ջերմահաղորդ ջերմահաղորդական ջերմահաղորդականություն ջերմահաղորդիչ ջերմահաղորդություն՛ ջերմահաղորդում ջերմահարություն ջերմահարույց ջերմահողաշերտ ջերմահոսանք ջերմաղբյուր ջերմաճառագայթ ջերմաճառագայթում ջերմաճում ջերմամատակարարում ջերմամարտկոց ջերմամեկուսացնել ջերմամեկուսացվել ջերմամեկուսացում ջերմամեկուսիչ ջերմամեքենա ջերմամիավոր ջերմամիջուկային ջերմամնացուկ ջերմամշակել ջերմամշակվել ջերմամշակում ջերմային ջերմանալ ջերմանավ ջերմանկ ջերմանկություն ջերմանյութ ջերմանոպա ջերմանոց ջերմանցիկ ջերմանցիկություն ջերմանցք ջերմանույշ ջերմանուշ ջերմաշարժիչ ջերմաշիթ ջերմաշող ջերմաշունչ ջերմաշարչար ջերմաչափ ջերմաչափական ջերմաչափային ջերմաչափոց ջերմաչափություն ջերմապահ ջերմապաշտպան ջերմապես ջերմապլաստիկ ջերմաջեր ջերմաջերմ ջերմաջուր ջերմառատ ջերմառեակտիվ ջերմասարքավորում ջերմասենյակ ջերմասեր ջերմասիրտ ջերմաստեղծ ջերմաստեղծություն ջերմաստիճան ջերմաստիճանային ջերմասուն ջերմավագոն ջերմավորել ջերմավորվել ջերմավորում ջերմատագնապ ջերմատակ ջերմատար ջերմատարր ջերմատեխնիկ ջերմատեխնիկա ջերմատեխնիկական ջերմատվություն ջերմատու ջերմատուն ջերմարան ջերմարարություն ջերմարգել ջերմարձակ ջերմարձակել ջերմարյուն ջերմարտադրիչ ջերմարտադրողական ջերմարտադրողական ջերմարտադրություն ջերմարտազատիչ ջերմարտամղում ջերմացնել ջերմացվել ջերմացում ջերմացույց ջերմափախանակային ջերմափոխանակիչ ջերմափոխանակություն ջերմափող ջերմափոխուխում ջերմաքայքայում ջերմաքարշ ջերմաֆիկացնել ջերմաֆիացվել ջերմաֆիկացում ջերմել ջերեռանդ ջերմեռանդաբար ջերմեռանդագին ջերմեռանդական ջերմեռանդանալ ջերմեռանդացնել ջերմեռանդացում ջերմեռանդորեն ջերմեռանդություն ջերմէլեկտրական ջերմէլեկտրականություն ջերմիկ ջերմին ջերմիջույց ջերմկային ջերմկաջուր ջերմնաբան ջերմնաբանություն ջերմնաբեր ջերմնաբուժություն ջերմնահալած ջերմոգի ջերմոտ ջերմոտել ջերմոտություն ջերմորակ ջերմջերմորեն ջերմոց ջերմոցաբույս ջերմոցային ջերմություն ջերմուժական ջերմուժականություն ջերմուկ ջերմուկաբան ջերմուկաբանական ջերմաբանություն ջերմուկաբուժական ջերմուկաբանություն ջերմաշիթ ջերմուկավայր ջերմունակ ջերմունակություն ջերմուտիճ ջերմուրախ

Թարգմանություններ
անգլերեն՝ rich, wealthy, affluent, abundant, exuberant, warm գերմաներեն՝ դանիերեն՝ թուրքերեն՝ իսպաներեն՝ իտալերեն՝ հոլանդերեն՝ հունարեն՝ շվեդերեն՝ պորտուգալերեն՝ ռուսերեն՝ тёплый (ru) ‎(tjóplyj), горячий (ru) ‎(gorjačij), приятный (ru) ‎(prijatnyj), тепло (ru) ‎(teplo), горячо (ru) ‎(gorjačo), теплота (ru) ‎(teplota), температура (ru) ‎(temperatura), жар (ru) ‎(žar), лихорадка (ru) ‎(lixoradka), горячка (ru) ‎(gorjačka) վրացերեն՝ ֆրանսերեն՝

Աղբյուրներ

Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։

Հովհաննես Մակարյան, Կիմ Աբելյան, Անասնաբուժական կլինիկական տերմինների բացատրական բառարան, Երևան, «Ստամպա», 2002 — 256 էջ։
Ավետիսյան Վ․Ա․ և ուրիշներ, Ջրաերկրաբանական և ինժեներաերկրաբանական ռուս-հայերեն բացատրական բառարան (Գիտություն), Երևան, 1995 — 351 էջ։