ծալ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [t͡sɑl]
Դասական ուղղագրութեամբ՝
վանկեր՝ ծալ
Ստուգաբանություն խմբագրել
Ծագումն անհայտ է։
Բացատրություն
- (մսնգ․) գործվածքների թաց վերջնամշակման ժամանակ առաջացած գրեթե չվերականգնվող թերություն, որը էապես փչացնում է նրանց արտաքին տեսքը
Գոյական
- կտորի` թղթի` հագուստի և այլնի երկտակած տեղի գիծը ◆ Նա բարձի տակից հանեց զինվորական շալվարը, որ քնելուց ծալում էր խնամքով, գլխատակին դնում` ծալը չկոտրելու համար։ (Ակսել Բակունց)
- տե՛ս ծալք
- նշան ◆ Տատս ծալից մի կարպետ հանեց ու տնքալով մեկնեց մեզ վրա։ (Ակսել Բակունց)
- ծալվածքի ամեն մի դարսը
- ծալելը, ծալում
- մարմնի վրա գոյացող փոնթ ◆ Եվ ծալերուն մեջ մարմինին իմ բոլոր խնկամաններս քրմորեն պարպեցի։ (Դանիել Վարուժան)
- ոտքի` արմունկի, մատի և այլնի ներքևի մասի փոսը, որի վրա ծալվում նե դրանք ◆ Մինչև ծնկների ծալն իջնող սև հյուսերը ծանրորեն շարժվոմ էին։ Անահիտ Սեկոյան ◆ Առողջ որ դատենք… երկու հիմար, երկուսի էլ ծալը պակաս։ (Վիլյամ Սարոյան) ◆ Եվրոպայից ժամանած Գաբրիելը, անուղղելի խենթ է, «ծալը պակաս»։ Ֆրանց Վերֆել ◆ Նրա մի ծալը պակաս է։ ◆ Ճակտին վրա խորշոմներ ծալ ծալ կիջնեն։ (Դանիել Վարուժան) ◆ Վազքն (աղբյուրի) իր քերթված մ'է, իր այլակները ծալ ծալ ծիրանի։ (Սիպիլ) ◆ Իր հոտևան մազերեն և մարմինեն ծալ ի ծալ կը հոսի ծով մը հեշտության։ (Դանիել Վարուժան) ◆ Բայրամ Ալու ծնկները ծալ են ընկնում։ (Ավետիք Իսահակյան)
- Գանձակ՝ Սեբաստիա՝ Խմորի բարակ թերթիկ, բացած թերթ։
- Արարատյան՝ Գրքի բացված էջը։
- Վան՝ Փեսայից հարսին ուղարկած նվեր։
Հոմանիշներ խմբագրել
Արտահայտություններ խմբագրել
- Լսել եմ կարդացող է, սաղմոսիդ ծալին մեռնիմ (Պերճ Պռոշյան)
- ծալը պակաս - խելքը պակաս, պակասամիտ
- ծալը ուտել - ծալված տեղը մաշվել, ծալմաշ դառնալ
- Ծալ ընկնել, Ծալվել, թուլանալ։ Բայրամ Ալու ծնկները ծալ են ընկնումա Աի:
- Ծալը բանալ, Հետ բանալ, ծալը ոչնչացնել, հարթել։
- Ծալը կոտրվել, Ծալագիծը վերանալ։
| Ի արտաքին հոլովում | ||
| Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
| Ուղղ. | ծալ(ը) | ծալեր(ը) |
| Սեռ. | ծալի | ծալերի |
| Տր. | ծալի(ն) | ծալերի(ն) |
| Հայց. | ծալ(ը) | ծալեր(ը) |
| Բաց. | ծալից | ծալերից |
| Գործ. | ծալով | ծալերով |
| Ներգ. | ծալում | ծալերում |
| Թարգմանություններ | |
| |
Աղբյուրներ խմբագրել
- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Լ․ Մուղնեցյան, Մասնագիտական տերմինների բացատրական բառարան, Գյումրի, «Իմաստասեր Անանիա Շիրակացի համալսարանի տպագրություն», 2007 — 268 էջ։