վարդ
Հայերեն
- ՄՀԱ՝ [vɑɾtʰ]
Դասական ուղղագրութեամբ՝ վարդ
վանկեր՝ վարդ
Ստուգաբանություն
խմբագրելՓոխառություն իրանական աղբյուրից՝ *vard, որից՝ ասորական vardā, արաբերեն vard:
Գոյական
- վարդազգիների ընտանիքին պատկանող թփաբույս՝ գեղեցիկ ու անուշաբույր ծաղիկներով ◆ Ձորակում ծաղկում, բացվում են վայրի վարդերը: (Ակսել Բակունց)
- այդ բույսի ծաղիկը ◆ Տըղան ասավ- Քեզ կպոկեմ, Ա՛յ կարմիր վարդ դաշտի միջին։ Հովհաննես Թումանյան
- որևէ բանի ընտիր՝ գեղեցկագույն կողմը, լավագույն՝ ընտիր հատկություն՝ հատկանիշ ◆ Կարեկից ես թշվառներին և կարեկցությունը քո իմաստության վարդն է։ Ռուբեն Զարդարյան
- վարդանման զարդերով կանացի պսակաձև գլխի կապ
- վարդագույն ◆ Վարդ այտերը դալկացան։
- մատաղ ջահել երիտասարդ ◆ Տղա մը վարդ Զուլալ Գազանճեան
- վարդի նման շատ գեղեցիկ ◆ Ասավ բերավ շարան-շարան վարդ աղջիկներ կանայք Սասման Հովհաննես Թումանյան
- (ճրտրպ․) (շին․) պատուհանի տեսակ ռոմանական և գոթական կառույցներում /12-15 դդ./, տեղադրվում էր ճակատի կետրոնում
Հոմանիշներ
խմբագրել- վարդի, վարդենի, վարդաթուփ, վարդատունկ
- վարդածաղիկ
- տե՛ս մատաղ, ջահել
- տե՛ս գեղեցիկ
- տե՛ս կենտ
- տե՛ս մոլոշ, տուղտ
Արտահայտություններ
խմբագրել- վարդ բացվել (ճակատին կրծքին և այլն) - սպանվել (խոցված տեղում արյան հետք մնալով)
- վարդ թաշկինակ - ամուսնության ժամանակ նորահարսի ծաղկազարդ թաշկինակ
- վարդ ծլել (կրծքին ճականտին և այլն) - սպանվել (խոցված տեղում արյան հետք մնալով)
- վարդ կոշիկ - կարմրագույն գեղեցիկ կոշիկ՝ մաշիկ, որ հագցնում էին նորահարսին
- վարդ կտրել՝ կտրվել - շիկնել կարմրել
- վարդ քաղել - երջանիկ կյանքով ապրել
- վարդի ծոց - նույնն է՝ վարդածոց
- վարդի նման բացվել - գեղեցկանալ
- վարդի պես ապրել - երջանիկ՝ անկարոտ ապրել
- վարդի պես պահել - երջանիկ կյանքով պահել
- վարդեր բացվեն ոտքիդ տակ(ին) - բարեմաղթություն՝ հաջողակ՝ երջանիկ լինելու
Ի արտաքին հոլովում | ||
Եզակի թիվ | Հոգնակի թիվ | |
Ուղղ. | վարդ(ը) | վարդեր(ը) |
Սեռ. | վարդի | վարդերի |
Տր. | վարդի(ն) | վարդերի(ն) |
Հայց. | վարդ(ը) | վարդեր(ը) |
Բաց. | վարդից | վարդերից |
Գործ. | վարդով | վարդերով |
Ներգ. | վարդում | վարդերում |
Թարգմանություններ | |
Աղբյուրներ
խմբագրել- Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։
- Սերգեյ Աշոտի Գալստյան, Դպրոցական բառակազմական բառարան (Դպրոցական մատենաշար) (խմբ. Հովհաննես Զաքարյան), Երևան, ««Զանգակ-97» հրատարակչություն», 2011 — 230 էջ, ISBN 978-99941-1-933-2։
- Ս․ Գասարջյան, Ճարտարապետական և շինարարական տերմինների ռուս-հայերեն և հայ-ռուսերեն բացատրական բառարան, Երևան, 2007 — 572 էջ։
Վիքիպեդիայում հոդված կա հետևյալ թեմայով՝ Վարդ: |